“De lente komt, stil zittend, niets doend en het gras groeit vanzelf”. Dit is een Zen-gezegde dat ik al jaren op mijn eigen website heb staan. Het past ook goed bij het vorige blog trouwens. En eergisteren gebeurde er iets onverwachts: ik keek onze vakantiefotoboeken door (van heel veel jaren en twee hondenlevens samen op reis) en ik ontdekte dat ik gewoon kon blijven bladeren zonder te hoeven huilen. Dat verraste me! Kennelijk heeft iets er ‘in de tussentijd’ ervoor gezorgd dat ik er nu anders in sta dan ik dacht. Blijkbaar wil een deel van mij niet meer aan het verleden vasthouden. Ik heb als het ware de tijd losgelaten en ik heb een illusie en een weerstand opgegeven. Loslaten en opgeven. Beide zijn grote bewegingen die ons opnieuw onze persoonlijke vrijheid laten ervaren. Maar vanzelf gaat het blijkbaar niet. Tja, van loslaten horen we overal dat het goed voor ons is, maar opgeven is toch nooit een optie?! Hierover heb ik onlangs een persoonlijk theorietje gevormd. Er is toch wel een wezenlijk, en zelfs waardevol verschil tussen de twee. In elk geval genoeg om ze maar beter niet met elkaar te verwarren. Want loslaten wat je zou moeten opgeven werkt heel verlammend. En opgeven wat je slechts los hoeft te laten kan je veel frustratie brengen. Mijn theorietje wil ik eens op jou als lezer ‘loslaten’…
Het verschil
In veel liedjes gaat het er over, en ouders krijgen het regelmatig te horen: loslaten!Voor mijzelf was het woord vaak alleen al een trigger voor ‘lichte paniek’. Want als ik het loslaat heb ik niks! Niks in handen! En dat wordt pas een aantrekkelijk idee als je er op kunt vertrouwen dat je niet met lege handen achter blijft. Precies dat is naar mijn idee het kenmerk van loslaten. Loslaten doe je met iets of iemand waarvan je wilt dat het/die naar je terug keert. Op eigen initiatief. Je laat het/die los omdat het je een meerwaarde geeft dat het/die bij je hoort. Loslaten doe je uit een keuze die je hebt opdat je iets niet kwijt zult hoeven raken. Loslaten betekent iets kunnen vastpakken.
Je naam heb je van je ouders gekregen,
omdat je een naam hebt, kan ik je roepen.
En als ik je roep, kun je bij me komen
En als je komt, kan ik je vasthouden
En als ik je vastpak, kan ik je loslaten
(Uit: Vonken van verlangen van Wibe Veenbaas)
Je zou kunnen zeggen dat loslaten gaat over iets tijdelijks en over iets buiten jezelf. Met de intentie om geen macht meer uit te oefenen.
Los=vrij en laten=de eigen verantwoordelijkheid aan de ander/het lot laten.
Dat ‘buiten jezelf’ kun je ruim zien: ook een overtuiging, een taak, een emotie. Het is iets wat bij je hoort, wat zich nu aandient, maar wat je tijdelijk (‘even’) nu mag loslaten om je weer vrij te voelen.
Alles wat je wilt loslaten moet je even vastpakken
Alles wat je wilt vastpakken moet je even loslaten
(Boeddhistisch gezegde)
In veel liedjes gaat het er over en ouders krijgen het regelmatig te horen: geef niet op! Zelf krijg ik vaak in een sessie een verontwaardigde reactie als ik iemand voorstel om op te geven wat hij/zij zo hardnekkig beperkend blijft doen. Het in stand houden van een illusie bijvoorbeeld. Of een verzet tegen de overduidelijke feiten. Opgeven is aan de orde als iets/iemand echt niet meer bij je hoort. Wanneer het handhaven ervan niet goed is voor je. Bij opgeven is er geen keuze maar een noodzaak. De noodzaak om vrij en autonoom te zijn en je verder te kunnen ontwikkelen. Opgeven is iets blijvends. Je laat het achter je. Je doet het met iets dat binnen in jezelf speelt en wat jou beperkt. Je illusies, je weerstand, je concept van bijv. huwelijk of werk, je trouw aan je familie etc. Datgene zorgt dat je niet in lijn met je ziel leeft. Wat je gebonden houdt in plaats van verbonden. Opgeven is juist het tegenovergestelde van forceren. Door niet op te geven oefen je dwang uit op jezelf (en mogelijk op anderen) en houd je iets beperkends in stand.
Op= hoger richten en geven=afstand doen (overgave)
Opgeven is niet iets negatiefs. Je bent er geen zwakkeling door. Het vraagt juist heel veel moed om het te doen. Het is een grote stap in je groeiproces van worden wie je in wezen bent. Ontstijgen aan het beperkende wat je aangeleerd of aangetroffen hebt.
Metamorfose
Degene die ik was ben ik niet meer.
Degene die ik ben blijf ik niet
en die ik word verdwijnt.
In deze verandering besta ik.
Vergetend. Bewustwordend. Verlangend.
(P. Gerardts in ‘Vonken van verlangen’)
Oefening in voelen van het verschil:
je kunt…
je kind loslaten en je bemoeienis opgeven
je gedachten loslaten en je gewoonte opgeven
je standpunt loslaten en je illusie opgeven
je taak loslaten en je streven opgeven
je partner loslaten en je relatie opgeven
je zelfspraak loslaten en je weerstand opgeven
je emoties loslaten en je oordeel opgeven
je bezigheden loslaten en je gedrag opgeven
je angst loslaten en je hang naar het verleden opgeven
je neiging loslaten en je vlucht opgeven
je tegenvaller loslaten en je slachtofferschap opgeven
Stel jezelf de vraag
Misschien ben jij op dit moment in je leven ook wel aan het worstelen met het maken van de juiste keuze. Of het overleven van een situatie. Of zelfs een gevecht met jezelf! Het zou kunnen dat het te maken heeft met loslaten of juist opgeven.
Om hierin inzicht te kunnen krijgen kun je jezelf de vraag stellen: ligt het subject buiten of binnen in mij? Heb ik zelf invloed op wat ik veranderd wil zien? Probeer ik te bereiken wat alleen iets/iemand buiten mij kan? Hoort het bij me (zodat het los mag) of hoort het niet meer bij me (zodat het achter me mag). Is dit een moment van keuze of van noodzaak voor mijn welzijn? Wat doet het met mijn groei als ik loslaat/opgeef?
Verwoord je gevoel
Wanneer je het aandurft om te ontdekken wat je werkelijk te doen staan is een waardevolle werkwijze om gewoonweg hardop te denken. Uitspreken wat je ervaart. Ook als je alleen bent kun je hardop praten. En ook hardop jezelf vragen stellen. Gesloten vragen zijn het prettigst omdat die alleen ja of nee opleveren. (‘ben ik bezig met…., probeer ik…., voel ik me dan…., zou het goed zijn als ik…..?) En dat verschil tussen ja en nee kun je voelen met je innerlijk kompas (lees hiervoor blog 17 en 18).
Er is moed voor nodig om dit onderzoek te doen. Het kan helder maken dat je een moeilijke keuze te maken hebt omdat je iets wilt kunnen gaan opgeven. En ook die keuze heeft een eigen proces en tijdsverloop. Tenslotte is alles juist bedoeld om jezelf niet meer te forceren maar om je gevoel de aandacht, de ruimte en de tijd te geven. Daarvoor zijn allerlei manieren die je kunt leren. Ondersteuning van een professional kan hierin waardevol of soms zelfs nodig zijn.
Loslaten of opgeven: en dan?
Deze vraag heeft geen antwoord in dit moment helaas. Het is zó menselijk om te willen kunnen kijken om de bocht van de weg. Omdat we willen weten wat ons daar te wachten staat. Dat is nou typisch de stem van je verstand. ‘Als ik nou maar wist dat dit me het goede gaat opleveren!’ Je gevoel vanuit je kern, je ziel, heeft die illusie niet nodig. Daarvoor is het onderzoek binnen jezelf zo belangrijk. Dat is het enige dat je kunt doen. In de toekomst kun je nog niks, en het verleden is al geleefd. De stap richting je transformatie doe je in dit moment. En dan weer in het volgende moment. En het volgende… Daarom is het zo belangrijk om je keuze tussen loslaten of opgeven echt goed te kunnen voelen. Welke van de twee. Wat er klopt.
En mocht je fout zitten dan kun je dat ook weer gaan voelen. Geen nood: je kunt elke moment terug komen op een keuze en een nieuwe keuze maken. Je weet het als je het weet!
Tags: innerlijk kompas loslaten opgeven transformatie metamorfose verantwoordelijkheid